De pas ontdekte komeet ZTF is in 50.000 jaar het dichtst bij de aarde zichtbaar voor het blote oog en haalt de krantenkoppen. Sommigen noemen het een “superzeldzame” en “heldergroene” komeet, maar maakt het de hype waar? Wij leggen uit.
Komeet ZTF feiten
Komeet ZTF werd op 2 maart 2022 ontdekt door een robotcamera die was bevestigd aan een telescoop genaamd de Zwicky Transient Facility (ZTF). Palomar-observatorium In Zuid-Californië. ZTF scant elke twee dagen de hele noordelijke hemel en legt honderdduizenden sterren en sterrenbeelden vast in één enkele opname. Met dit instrument zijn al veel kometen ontdekt. De meest recente, afgekort C/2022 E3 (ZTF), wordt vermeld als Comet ZTF.
Waarom is het zeldzaam?
Komeet ZTF heeft 2,8 biljoen mijl afgelegd en zal op 1 februari 2023 de aarde het dichtst naderen in 50.000 jaar. Baanberekeningen suggereren dat komeet ZTF niet kan terugkeren.
Wat maakt ZTF tot een groene komeet?
De groene kleur kan te wijten zijn aan een molecuul dat bestaat uit twee koolstofatomen dikoolstof. Dit ongewone chemische proces is voornamelijk beperkt tot de kop, niet de staart. Als je naar komeet ZTF kijkt, is die groenachtige tint erg zwak (als hij zichtbaar is). Het uiterlijk van groene kometen als gevolg van dikoolstof is zeer ongebruikelijk.
Recente afbeeldingen laten zien dat de kop (coma) duidelijk groen is en wordt gevolgd door een indrukwekkend lange dunne blosvlek (staart). Maar dat is wat een camera met een lange sluitertijd ziet. Met het blote oog is de tint veel minder groen.
Wanneer en waar te kijken Komeet ZTF
Eind januari tot begin februari wordt de ZTF helder genoeg om met het blote oog te zien. Gebruik een betrouwbare sterrenkaart om positieveranderingen van nacht tot nacht ten opzichte van achtergrondsterren en sterrenbeelden te volgen. Hier zijn de data en geschatte locaties.
12-14 januari
Zie het sterrenbeeld Corona Borealis voor zonsopgang.
14-20 januari
Kijk voor zonsopgang naar het sterrenbeeld Boötes.
21 januari
De komeet is zichtbaar aan de nachtelijke hemel (voorheen alleen zichtbaar in de vroege ochtend). Kijk naar het noorden, omhoog en links van de Grote Beer.
22-25 januari
Kijk dichter naar het sterrenbeeld Draco (Draak).
26-27 januari
Kijk enkele graden ten oosten van de kom van de Kleine Beer. Op de avond van de 27e staan de twee buitenste sterren in de Little Dippers-kom ongeveer drie graden rechtsboven van de feloranje gochap.
29-30 januari
Kijk naar Polaris.
1 februari
Kijk dichter naar het sterrenbeeld Camelopardalis.
5 februari
Kijk naar de briljante geel-witte ster Capella (van het sterrenbeeld Tweelingen).
6 februari
Kijk recht boven je hoofd om 20.00 uur lokale tijd, binnen de driehoek die bekend staat als “The Kids” sterrenstelsel in Auriga.
10 februari
Kijk twee graden naar de linkerbovenhoek van Mars.
Opmerking: als u in een grote stad of in de buitenwijken woont, zal het moeilijk zijn om deze komeet te zien, zo niet onmogelijk. Zelfs voor degenen die gezegend zijn met een donkere en sterrenhemel, kan het vinden van de ZTF een uitdaging zijn.
Bekijk Comet ZTF nu live:
Meer informatie over het bekijken van ZTF
Wat staarten betreft, kometen kunnen twee soorten stof en gas afstoten. Stofstaarten zijn helderder en prettiger voor het oog dan gasstaarten omdat stof een effectievere weerkaatsing van zonlicht is. De meest spectaculaire kometen zijn stoffig en kunnen lange, heldere staarten produceren die spectaculaire en indrukwekkende hemelse spektakels creëren.
Gasstaarten daarentegen lijken veel zwakker en gloeien blauw. Het gas wordt geactiveerd door de ultraviolette stralen van de zon, waardoor de staart gloeit op dezelfde manier als zwart licht fosforescerende verf laat gloeien. Helaas lijken de gasstaarten die door de meeste kometen worden geproduceerd lang, dun en erg zwak; Indrukwekkend op foto’s maar visueel ontbreekt. Dat is wat we momenteel zien bij ZTF.
Eindelijk, wanneer de ZTF eind januari en begin februari op zijn helderst is, moet hij concurreren met een ander hemellichaam: de maan. Tegelijkertijd zal de maan bijna in volle fase zijn (Th Volle sneeuwmaan 5 februari). Een volle maan die als een gigantische schijnwerper aan de nachtelijke hemel brandt, maakt het nog moeilijker om een relatief zwak en diffuus object zoals komeet ZTF te zien.
Andere zichtbare kometen
Vanavond zijn er bijna een dozijn kometen aan de hemel te zien. De meeste hiervan zijn echter alleen zichtbaar met matig grote telescopen. Je hebt een goede sterrenatlas en nauwkeurige coördinaatposities nodig om te weten waar je je instrument op moet richten om een van deze te zien. De meeste amateurs noemen dergelijke kometen “dim fuzzies” omdat ze er zo mooi uitzien door de oogleden: een vage, vage lichtvlek. Dit worden “gewone kometen” genoemd.
Eens in de zoveel tijd, misschien twee of drie keer in de 15 of 20 jaar, komt er een heldere of “grote komeet” langs. Dit zijn de soorten die ons opwinden, verrekijker of geen verrekijker – het enige wat je hoeft te doen is naar buiten stappen, omhoog kijken en uitroepen: “Oh kijk! Dat!Dergelijke kometen zijn meestal groter dan gemiddeld. De meeste hiervan hebben een kern of kern van minder dan twee of drie mijl. Maar er zijn er ook die vele malen groter zijn.
Over het algemeen geldt: hoe dichter een komeet bij de zon komt, hoe helderder hij wordt. Grotere die dichterbij komen dan de afstand van de aarde tot de zon (150 miljoen kilometer) zijn veel helderder. Komeet Hale-Pop in het voorjaar van 1997 en komeet NEOWISE (ontdekt door een gerobotiseerde ruimtetelescoop) in de zomer van 2020 zijn goede voorbeelden.
Dus tot welke categorie behoort ZTF? In veel opzichten is het een veel voorkomende komeet, maar in vergelijking met andere zwakke verduisteringen is ZTF erg helder.
Gerelateerde artikelen
Kometen, asteroïden en meteoren – het verschil tussen hen
Doe mee aan de discussie
Kijk je naar de lucht voor de “groene” komeet ZTF?
Laat het ons weten in de reacties hieronder!
