De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Anthony Blinken is in Peking op een langverwachte missie om de betrekkingen tussen de VS en China te hervatten die dit jaar zijn verzuurd nadat een Chinese spionageballon naar verluidt boven Noord-Amerika was gevlogen.
Blinken zal de eerste staatssecretaris zijn die China bezoekt sinds 2018, een weerspiegeling van de ernstige blokkades van het coronavirus in Peking, maar ook van hoe de betrekkingen tussen de VS en China tot het dieptepunt in decennia zijn gezonken.
Zijn reis volgt op een ontmoeting tussen president Joe Biden en zijn Chinese tegenhanger Xi Jinping in Bali in november, toen de leiders het eens waren over de noodzaak om een ”platform” te bouwen onder de relatie. Maar het plan ontspoorde in februari toen Blinken een reis naar China afzegde vanwege de ballonvaart.
De betrekkingen zijn de afgelopen jaren op een neerwaarts traject beland. De VS maken zich zorgen over de weigering van China om Rusland te veroordelen vanwege zijn militaire actie rond Taiwan en zijn agressie in Oekraïne, terwijl Peking Washington ervan beschuldigt zijn ambities te beteugelen door exportbeperkingen op geavanceerde technologie op te leggen en defensieregelingen met regionale bondgenoten uit te breiden.
De relatie bereikte een hoogtepunt nadat een Chinese spionageballon over belangrijke militaire bases vloog voordat de VS hem in februari neerschoot.
De afgelopen maand zijn er tekenen van verbetering. De Financial Times meldde dat CIA-directeur Bill Burns in mei een geheim bezoek aan China bracht. Diezelfde maand had de Amerikaanse nationale veiligheidsadviseur Jack Sullivan een ontmoeting met Wang Yi, China’s hoogste functionaris voor buitenlands beleid, in Wenen. Biden zei later op de G7 in Hiroshima, Japan, dat hij een onmiddellijke “dorsing” in de betrekkingen verwachtte.
Een hoge Amerikaanse functionaris zei dat de betrekkingen nu “op een punt zijn waarop we verder kunnen gaan met de Bali-agenda”.
“Daar gaat deze reis over”, zei de ambtenaar, die waarschuwde dat het “moeilijk” zou zijn voor Blinken om vooruitgang te boeken met “een heel duidelijke visie”.
“Deze reis is een herverbinding, geen afschrikmiddel. Het moet een verslechtering van de betrekkingen voorkomen en een basis voor stabiliteit vinden”, zegt Ivan Medeiros, een expert aan de Georgetown University in China. “Beide landen willen dat de bijeenkomst niet slecht verloopt, maar het is nog te vroeg om over succes te praten.”
Daniel Grittenbrink, de hoogste ambtenaar van het ministerie van Buitenlandse Zaken voor Oost-Azië, zei dat Blinken drie doelen had, waaronder de behoefte aan communicatiekanalen om ervoor te zorgen dat de concurrentie “conflictvrij” was.
Dennis Wilder, een voormalig topexpert van de CIA in China, zei dat het bezoek een einde zou maken aan een periode van “diepe woede”, maar weinig zou doen om het “fundamentele wantrouwen” weg te nemen.
“De Chinezen zijn in de war door het uitstel van zijn bezoek door minister Blinken eerder dit jaar en zijn openbare waarschuwing aan Peking tijdens de veiligheidsconferentie in München. [in February] Over mogelijke Chinese doodshulp aan Rusland”, zei hij.
Blinken zal twee dagen vergaderen met de Chinese minister van Buitenlandse Zaken Qin Gang en andere functionarissen. Het was onduidelijk of hij Xi zou ontmoeten, die hij in februari had willen bezoeken.
Wilder zei dat de weigering van Xi om Blinken te ontmoeten een “sterk signaal” zou zijn dat Beijing bezorgd is over Amerikaanse acties die de Chinese economie “niet in gevaar brengen”, inclusief het afremmen van de geavanceerde technologische ontwikkeling van laatstgenoemde.
Een Chinese geleerde zei dat de reis van Blinken alleen succesvol zou zijn als hij Xi zou ontmoeten, eraan toevoegend dat alleen Qin of Wang zien, die geen buitenlandse secretarissen zijn in de VS, een “afstomping” zou zijn.
Hoewel Amerikaanse functionarissen hebben gezegd dat er sinds het ballonincident genoeg tijd is verstreken om vergaderingen op hoog niveau te hervatten, hangt het nog steeds boven de relatie.
De FT meldde eerder dat China terughoudend was om Blinken te bezoeken vanwege bezorgdheid dat de FBI de resultaten zou vrijgeven van een onderzoek naar de ballon, die volgens China een weerobservatievaartuig is. In een brief waarin het FT-verhaal werd aangehaald, drongen 19 Republikeinse senatoren er deze week bij Biden op aan niet toe te geven aan de Chinese pogingen om “Amerika tot vrede te dwingen” en om “onmiddellijk” de bevindingen van de FBI vrij te geven.
Raja Krishnamurthy, de hoogste democraat in de House China Committee, zei dat hij een deel van het FBI-materiaal met betrekking tot de ballon had bekeken, dat hij “eye-opening” noemde.
“Voor hen [China] Noem het een weerballon. . . Geen geweldige uitstraling, ‘voegde hij eraan toe.
Gevraagd op zaterdag of de reis de spanningen zou helpen verlichten, zei Biden dat hij niet wist wat de ballon aan het doen was. “Het was meer gênant dan opzettelijk”, zei Biden, eraan toevoegend dat hij hoopte Xi “in de komende maanden” te ontmoeten.
Mike Gallagher, de Republikeinse voorzitter van de House China Committee, zei tegen de FT dat de opmerkingen van de president “naïef en misleidend” waren.
“We kunnen de recente schendingen van onze soevereiniteit en de toenemende agressie door de Chinese Communistische Partij niet als louter een ongeluk beschouwen”, zei hij.
Sommige analisten zeiden dat China misschien een “tactische pauze” in de spanningen wil om zijn haperende economie tegen te gaan terwijl het worstelt om te herstellen van de strikte Covid-beperkingen.
Chinese stappen om de Amerikaanse exportsancties en anti-spionagewetten aan te scherpen, evenals het harde optreden tegen buitenlands advies, hebben het beleggerssentiment geschaad.
Maar als waarschuwing aan degenen die hopen op een naderende dooi, haalde het Chinese ministerie van Buitenlandse Zaken vrijdag uit naar de VS en beschuldigde het Washington ervan door te gaan met het zoeken naar “verbindingen” terwijl het “de belangen van China schaadt”.
In Washington wordt de regering-Biden ook geconfronteerd met kritiek van Republikeinen, die de verzoeningspogingen met Peking hebben beschreven als “zombiebetrokkenheid”. Deze week vertelde hij aan CNBC dat het bereiken van China met olijftakken om betrokkenheid te stimuleren, “een oproep tot agressie” is.
Maar Krishnamurthy, zijn democratische tegenhanger, zei dat de ontmoetingen op hoog niveau de banden zouden helpen stabiliseren en duidelijk zouden maken hoe het agressieve gedrag van Peking “escalatie zou veroorzaken”.
‘Mike houdt misschien van zombiefilms. . . Maar het is van cruciaal belang dat we deze gesprekken voeren, dat we duidelijk zijn en tegelijkertijd goed luisteren, en dan proberen manieren te vinden om agressie te ontmoedigen.
Volgen Demetrius van Sebastopol op Twitter
